Wzorzec FCI nr 250 /12. 01. 2009
HAWAŃCZYK (Bichon havanais)
Wersja polska: listopad 2010
Źródło: http://www.zkwp.pl/zg/wzorce/250.pdf
Pochodzenie: Zachodnia część basenu Morza Śródziemnego.
Kraj rozwoju rasy: Kuba.
Patronat: FCI
Data publikacji obowiązującego wzorca: 21.02.2006
Klasyfikacja FCI: Grupa 9 – Psy ozdobne i do towarzystwa.
Sekcja 1 – Biszony i rasy pokrewne.
Nie podlega próbom pracy.
KRÓTKI RYS HISTORYCZNY
Poza sporem pozostaje natomiast fakt, że krajem rozwoju rasy jest Kuba, gdzie pieski towarzyszyły bogatym damom, stanowiąc zarazem ozdobę ich rezydencji. Wygodne – jak mniemam – życie w zamożnych domach miało swój kres po zwycięstwie rewolucji Fidela Castro w 1959 r. Podobnie jak bogate damy i ich mężowie, hawańczyki stały się wrogami „ludu pracującego miast i wsi”. Z historycznego punktu widzenia (choć serce się kraje!) nie ma w tym nic dziwnego. Po rewolucji francuskiej „jako” synonim burżuazji wybito niemal całkowicie biszony kędzierzawe. Tego typu rzezie – niewinnych przecież stworzeń – nie dotyczą bynajmniej tylko biszonów. Przykładowo w Chinach po komunistycznym przewrocie, ten sam los spotkał shih-tzu, a rasę przed wyginięciem uratowało to, że na początku XX wieku jej egzemplarze trafiły do Europy i USA.
Zwycięstwo rewolucji na Kubie spowodowało masową emigrację zamożnej warstwy kubańskiego społeczeństwa. Części z emigrantów udało się wywieźć z wyspy swoje ukochane pieski. Podstawowymi kierunkami emigracji były oczywiście USA i kraje ameryki środkowej. Po wywiezieniu hawańczyków z Kuby, trudno jest mówić o jakiejkolwiek hodowli tej rasy. Sytuacja ulega zmianie w 1970 r., kiedy to rasą zainteresowała się Amerykanka Pani Dorothy Goodale i jej mąż Burt. Panią Dorothy Goodale można bez cienia przesady określić mianem osoby, dzięki której ta cudowna rasa nie tylko nadal istnieje, ale i trafiła do Europy. Pani Goodale udaje się kupić od kubańskich emigrantów 11 hawańczyków. Sześć z nich nabywa w USA od rodzin Perez i Fantasio, a pięć na Kostaryce od Pana Ezekiela
Odbudowa i odtworzenia rasy hawańczyków na Kubie ma miejsce na bazie 15 psów, jednocześnie hawańczyk zostaje uznany za narodową rasę Kuby. W 1992 r. sylwetka jednego z hawańczyków przyozdabia okolicznościowy znaczek pocztowy. W 1997 r. pierwszy hawańczyk z kubańskiej hodowli trafia do Europy, a konkretnie do jednej z holenderskich hodowli.
Pierwszy miot hawańczyków w Europie rodzi się w hodowli Pillowtalks w 1982 r. Szczenięta trafiają do nabywców w Niemczech, Szwajcarii, Szwecji, Holandii i Norwegii. Metodą drobnych kroczków ta nieznana rasa, z raptem 30 – letnią historią w Europie, zaczyna podbijać serca miłośników psów na naszym kontynencie.
Na tle innych państw europejskich, hawańczyki trafiły do Polski stosunkowo późno, po 20 latach od zadomowienia się w Europie. Pierwszą hodowlą była Alelmaka z Gdańska, która powstała w 2002 r., zaś pierwszymi hodowlanymi hawańczykami, para sprowadzona z Czech: Eria Dalmadami i Leo Satya.
WRAŻENIE OGÓLNE
Hawańczyk jest małym, krzepkim pieskiem, krótkonogim, z długą, obfitą, delikatną i – bardziej pożądaną – falującą szatą. Jego ruch jest żywy i sprężysty.
Zgodnie ze swym wesołym usposobieniem, hawańczyk porusza się uderzająco lekko i elastycznie. Swobodny ruch kończyn przednich w linii prostej pociąga za sobą ruch kończyn tylnych. Żywy
i sprężysty ruch, powoduje wrażenie jakby hawańczyk wręcz płynął, unosząc się lekko nad ziemią. W biegu, czy podczas skoków, jego długi włos fantastycznie faluje, stanowiąc miły dla oka obrazek.
Spoglądając na hawańczyka, mamy przed sobą emanującego radością, strasznie sympatycznego kudłacza. Wśród osób trzecich pędzel budzi bardzo pozytywne emocje. Na hawańczyków, przechodnie uśmiechają się, patrzą z zainteresowaniem, często zadają pytanie co to za rasa, choć równie często mylą z innymi rasami, takimi jak np. shih tzu lub lhasa apso. Zdecydowanie należy stwierdzić, że z uwagi na swój przesympatyczny wygląd, hawańczyki nie budzą negatywnych emocji wśród osób postronnych. Ze strony dzieci pada najczęściej sakramentalne pytanie: „czy można pogłaskać?”. Nawet psiarze „tradycjonaliści” nie mogą mieć specjalnych zastrzeżeń co do wyglądu hawańczyka. Pieski te nie są strojone w ozdóbki, spina im się tylko włosy znad oczu np. zwykłą gumką tzw. frotką.
ZACHOWANIE/TEMPERAMENT
Nadzwyczaj bystry pies; łatwo ułożyć go na psa ostrzegającego. Czuły, o wesołym usposobieniu, przyjacielski, czarujący, swawolny i nieco skory do błazeństw. Uwielbia dzieci i może bawić się z nimi bez końca.
WAŻNE PROPORCJE
Długość kufy (od wierzchołka nosa do stopu) jest równa odległości pomiędzy stopem a guzem potylicznym.
Stosunek długości tułowia (mierzonego od stawu barkowego do guza siedzeniowego) i wysokości w kłębie wynosi 4:3.
GŁOWA
Średniej długości; stosunek pomiędzy długością czaszki a długością tułowia (mierzoną od kłębu do nasady ogona) wynosi 3:7.
Mózgoczaszka
Czaszka: Płaska lub bardzo nieznacznie wysklepiona; szeroka; okolica czołowa słabo rozbudowana.
Czaszka widziana od góry jest zaokrąglona z tyłu, a niemal prostopadła i kanciasta z pozostałych trzech boków.
Stop: Umiarkowanie zaznaczony.
Trzewioczaszka
Nos: Czarny lub brązowy.
Kufa: Zwężająca się lekko w kierunku nosa, ale nie spiczasta, ani graniasta.
Wargi: Delikatne, suche, nie obwisłe.
Zgryz: Nożycowy. Uzębienie kompletne.
Policzki: Bardzo płaskie, nie wystające.
Oczy: Dość duże, w kształcie migdała, brązowe, w jak najciemniejszym odcieniu. Łagodne w wyrazie. Powieki ciemnobrązowe
lub czarne.
Uszy: Osadzone dość wysoko; opadają wzdłuż policzków, tworząc niewielki fałd, który je lekko unosi.
Końce uszu są lekko zaokrąglone. Uszy pokryte włosem, tworzącym długie frędzle. Nie są ani odstawione,
ani nie przylegające ściśle do policzków.
SZYJA
Średniej długości.
TUŁÓW
Długość tułowia przekracza nieznacznie wysokość w kłębie.
Grzbiet: Górna linia prosta, nieznacznie wysklepiona w okolicy lędźwiowej.
Zad: wyraźnie opadający.
Żebra: Dobrze wysklepione.
Brzuch (słabizna): Dobrze podkasany.
OGON
Noszony wysoko, bądź w formie pastorału, bądź – lepiej – zawinięty na grzbiecie. Okryty jedwabistą szatą, tworzącą długie, jedwabiste frędzle.
KOŃCZYNY
Kończyny przednie: Proste i równoległe, suche; dobry kościec. Odległość między podłożem a łokciem nie powinna być większa,
niż między łokciem a kłębem.
Kończyny tylne: Dobry kościec; umiarkowane kątowanie.
Łapy: Nieco wydłużone; małe; zwarte.
CHÓD
Zgodnie ze swym wesołym usposobieniem, hawańczyk porusza się uderzająco lekko i elastycznie.
Swobodny ruch kończyn przednich w linii prostej pociąga za sobą ruch kończyn tylnych.
SZATA
Sierść: Podszerstek wełnisty, słabo rozwinięty; często zupełnie nieobecny.
Włos okrywowy bardzo długi (12-18 cm u dorosłego psa), miękki, prosty lub falisty, może tworzyć loki. Jakiekolwiek zabiegi fryzjerskie, wyrównywanie długości włosa przy użyciu nożyczek lub trymowanie, są zabronione.
Wyjątek stanowi porządkowanie włosa na łapach, nieznaczne skracanie włosów na czole, by nie zakrywały oczu oraz włosów na pysku,
lecz lepiej pozostawić je w ich naturalnej długości.
Maść: Rzadko jest ona zupełnie czysto biała. Płowa w różnych odcieniach (lekkie przyciemnienia są dopuszczalne), czarna,
koloru hawana (brązowo-rudy kolor cygar), koloru tytoniu, rudawobrązowa. Łaty we wymienionych kolorach są dopuszczalne.
Dopuszczalne podpalanie w rozmaitych odcieniach.
WIELKOŚĆ
Wysokość w kłębie: Od 23 do 27 cm. Tolerancja: od 21do 29 cm.
WADY:
Wszelkie odchylenia od podanego powinny być uznawane za uznać za wady, i oceniane w zależności od stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i sprawność zwierzęcia.
WADY DUŻE
• Brak typu w wyrazie ogólnym.
• Graniasta lub szpiczasta kufa, której długość nie jest identyczna z długością czaszki.
• Oczy drapieżnego ptaka; zbyt głęboko osadzone lub wyłupiaste; częściowa depigmentacja obwódek powiek.
• Zbyt długi lub krótki tułów.
• Prosty, nie noszony nad grzbietem ogon. „Francuski” front (nadgarstki ustawione zbieżnie, łapy odstawione na zewnątrz).
• Zniekształcone tylne łapy.
• Twardy, rzadki włos; krótka szata (z wyjątkiem szczenięcej); szata po zabiegach fryzjerskich.
WADY DYSKWALIFIKUJĄCE
• Agresja lub nadmierna lękliwość.
• Depigmentacja nosa.
• Przodozgryz lub tyłozgryz.
• Ektropion, entropion; depigmentacja jednej lub obydwu powiek.
• Wielkość poza limitem, podanym we wzorcu.
Każdy pies o nienormalnej budowie i/lub przejawiający zaburzenia zachowania powinien być zdyskwalifikowany.
UWAGA
Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie.
Inne nazwy rasy: Hawańczyk, Havanese, Bichón Habanero, Havaneser, Bichon Havanais, Biszon hawański.